Το «μυστήριο» του σύμπαντος λύθηκε καθώς οι επιστήμονες έκαναν μια συγκλονιστική ανακάλυψη
Η ανακάλυψη αυτή ίσως να δίνει τελικά απάντηση σε ένα από τα πιο επίμονα αινίγματα της κοσμολογίας
Μία από τις μεγαλύτερες αστρονομικές αποκαλύψεις των τελευταίων δεκαετιών ήρθε στο φως, καθώς επιστήμονες ανακάλυψαν ένα τεράστιο νήμα καυτού αερίου – μήκους δέκα φορές μεγαλύτερης από τον Γαλαξία μας – που γεφυρώνει τέσσερα σμήνη γαλαξιών. Η ανακάλυψη αυτή ίσως να δίνει τελικά απάντηση σε ένα από τα πιο επίμονα αινίγματα της κοσμολογίας: πού βρίσκεται η λεγόμενη «χαμένη» ύλη του Σύμπαντος.
Η εντυπωσιακή ανακάλυψη έγινε από ομάδα αστρονόμων της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας (ESA), αξιοποιώντας τα διαστημικά τηλεσκόπια ακτίνων Χ XMM-Newton και Suzaku (της ιαπωνικής διαστημικής υπηρεσίας JAXA). Οι επιστήμονες εντόπισαν το αχνό αλλά τεράστιο νημάτιο καυτού αερίου να εκτείνεται μεταξύ τεσσάρων σμηνών γαλαξιών – μια ανακάλυψη που επιβεβαιώνει με τρόπο πρωτοφανή τις θεωρητικές προσομοιώσεις του κοσμικού ιστού.
Το μυστήριο της «ελλείπουσας» ύλης
Όπως εξηγεί η ESA, πάνω από το ένα τρίτο της λεγόμενης «κανονικής» ή βαρυονικής ύλης – δηλαδή της ύλης που απαρτίζει άστρα, πλανήτες, γαλαξίες και ζωή – παραμένει αόρατο στα τηλεσκόπια, παρά το ότι είναι απαραίτητο για τη σωστή λειτουργία των κοσμολογικών μοντέλων.
Πλέον, οι επιστήμονες θεωρούν ότι αυτή η χαμένη ύλη μπορεί να βρίσκεται διασκορπισμένη σε γιγαντιαία νημάτια αερίου, τα οποία διαμορφώνουν τον αποκαλούμενο «κοσμικό ιστό» – μια λεπτή αλλά εκτεταμένη δομή που διατρέχει όλο το σύμπαν, συνδέοντας γαλαξίες και σμήνη μεταξύ τους.
Πρώτη φορά τόσο καθαρή παρατήρηση
Ο επικεφαλής της μελέτης, Δρ. Κωνσταντίνος Μίγκας από το Αστεροσκοπείο του Λέιντεν στην Ολλανδία, τόνισε:
«Για πρώτη φορά, τα αποτελέσματά μας ταιριάζουν απόλυτα με τις θεωρητικές προσομοιώσεις του πρότυπου μοντέλου του σύμπαντος. Πρόκειται για μια σημαντική επιβεβαίωση – κάτι που δεν είχε συμβεί ποτέ μέχρι σήμερα».
Από την πλευρά του, ο συν-ερευνητής Florian Pacaud του Πανεπιστημίου της Βόννης πρόσθεσε πως το τηλεσκόπιο XMM-Newton επέτρεψε την αφαίρεση των "κοσμικών ρύπων" που προκαλούσαν θόρυβο στις παρατηρήσεις, όπως οι υπερμαζικές μαύρες τρύπες, αφήνοντας έτσι καθαρή την εικόνα του ίδιου του νήματος.
Ορατότητα μέσα στο σκοτάδι
Η μελέτη βασίστηκε στη συνεργασία των δύο τηλεσκοπίων: το Suzaku κατέγραψε τη χαμηλής έντασης ακτινοβολία Χ σε μεγάλη περιοχή του ουρανού, ενώ το XMM-Newton εστίασε με μεγαλύτερη ακρίβεια, αποκαλύπτοντας τις πηγές των ακτίνων Χ μέσα στο νήμα.
Ο Norbert Schartel, επιστημονικός υπεύθυνος του προγράμματος XMM-Newton, ανέφερε:
«Η συνεργασία αυτή αποτελεί εξαιρετικό παράδειγμα του πώς η συνδυαστική χρήση τηλεσκοπίων μπορεί να προσφέρει καθαρότερη εικόνα του Σύμπαντος. Η έρευνα ενισχύει την εγκυρότητα του κοσμολογικού μας μοντέλου και αποδεικνύει ότι η ελλείπουσα ύλη πιθανότατα υπάρχει μέσα στα σχεδόν αόρατα νήματα του κοσμικού ιστού».
Ένα νέο κεφάλαιο στην κατανόηση του Σύμπαντος
Η παρατήρηση αυτού του νηματίου δεν είναι απλώς μία ακόμα καταγραφή κοσμικής δομής. Αντίθετα, προσφέρει τη βέλτιστη μέχρι σήμερα ένδειξη για τη θέση και τη φύση της «χαμένης» ύλης – δικαιώνοντας δεκαετίες θεωρητικών υπολογισμών και προσομοιώσεων.
Το νήμα που εντοπίστηκε είναι από τις πιο σαφείς και άμεσες παρατηρήσεις του λεγόμενου «ζεστού-θερμού διαγαλαξιακού μέσου» (WHIM), το οποίο οι επιστήμονες θεωρούν ως τον βασικό «κρυψώνα» της ελλείπουσας ύλης.
Η ανακάλυψη αυτή ανοίγει τον δρόμο για ακόμη πιο στοχευμένες μελέτες στο μέλλον – με το βλέμμα στραμμένο στα βαθύτερα και πιο κρυμμένα μυστικά του κοσμικού ιστού.
https://www.newsbomb.gr
0 Σχόλια